Aparatura badawcza

W roku 2013 Katedra Geofizyki WGGiOŚ AGH uzyskała grant aparaturowy pt. Modernizacja laboratorium geofizycznego dla zwiększenia możliwości wyznaczania parametrów fizycznych skał w warunkach in situ i laboratoryjnych z Funduszu Nauki i Technologii Polskiej. Zakupy aparaturowe zostały zrealizowane do końca 2015 r. Dzięki wykonanym zadaniom inwestycyjnych zespoły badawcze są obecnie wyposażone w nowoczesny sprzęt do badań laboratoryjnych i terenowych.

Nowoczesna aparatura pomiarowa obejmuje:

• zestaw aparaturowy do laboratoryjnych badań własności jądrowych oraz zbiornikowych skał, w skład którego wchodzą: detektor scyntylacyjny z kryształem LaBr3(Ce) firmy ORTEC oraz dwukomorowy układ spektrometrii alfa Alpha-Duo z detektorem ULTRA-AS ENS-U450, przenośny radiometr z licznikiem proporcjonalnym Ar + CO2 FH 40 G-10 wraz z zewnętrzną sondą skażeń FHZ 742. Uzupełnieniem zakupów sprzętowych jest oprogramowanie MCNP-6, wykorzystujące metodę Monte Carlo. Zakupiono również zestaw do pomiaru własności cieplnych skał: aparat płytowy Lasercomp FOX50-190, a także suszarkę laboratoryjną SLW 53 STD oraz wirówkę laboratoryjną MPW-352/R/RH, oraz wagę laboratoryjną PS450.Y3 i antywibracyjny stół pod wagę ML 2014094. Zakupiono także standardy do kalibracji pomiarów NMR firmy Green Imaging Technologies, Inc. – wykorzystywane do kalibracji pomiarów spektrometrem magnetycznego rezonansu jądrowego (Maran Ultra 23 MHz), umożliwiające wiarygodne oznaczanie zawartości wody wolnej i związanej w próbkach skalnych. Zakupiono także zestaw do badania prędkości fal sprężystych P i S skał w zmiennych warunkach ciśnienia oraz aparaturę do badania oporności skał.

• sejsmiczny system pomiarowy, który obejmuje: aparaturę sejsmiczną GEODE firmy Geometrics (GEODE 48 – 48 kanałowy sejsmograf) sterowaną systemem operacyjnym MGOS. Zakupiono także źródło drgań sejsmicznych w postaci udarowego generatora drgań sejsmicznych – urządzenie GSESS-500-Turbo o ciężarze 500lbs, przyspieszane elastometrami, sterowane elektrycznie, montowane na przyczepie. Aparatura pomiarowa wraz z kablami pomiarowymi i geofonami oraz źródłem stanowi samodzielny sejsmiczny system pomiarowy, wykorzystywany w różnorodnych warunkach terenowych. 

• aparatura do badań elektrooporowych oraz konduktometrycznych, w skład której wchodzą: zestaw aparaturowy do prowadzenia badań metodami tomografii elektrooporowej (resistivity imaging – ERT) oraz polaryzacji wzbudzonej i potencjałów naturalnych – SuperSting R8/IP/SP +112, oraz zestaw aparaturowy do badań indukcyjnych: CMD-Mini Explorer oraz CMD-Explorer GCM do prowadzenia badań metodą konduktometryczną i pomiaru przewodności pozornej ośrodka skalnego w przedziale głębokościowym około 0.25 – 6.7 m, czyli w zakresie warstw przypowierzchniowych. 

• aparatura magnetometryczna, obejmująca magnetometry cezowe z bazą protonową: Cesium Vapour Magnetic Gradiometer G-858GSX z odbiornikiem GPS zintegrowanym ze stacją bazową Proton Precession G-856 wraz z niemagnetyczną konstrukcją do noszenia sond, umożliwiającą pomiar gradientu pionowego i poziomego. Zakupiono także elektroniczny tachimetr TOPCON OS-103 z systemem operacyjnym Windows CE, zapewniający dokładność kątową 3”, z możliwością pomiaru bezlustrowego do odległości 500m z możliwością komunikacji bezprzewodowej Bluetooth. Uzupełnieniem tego zestawu są dwa specjalistyczne programy MAG3D i GRAV3D przeznaczone do inwersji danych magnetycznych i grawimetrycznych.

W każdym zakupionym zestawie aparaturowym znajduje się specjalistyczne oprogramowanie, pozwalające w sposób szybki i bezawaryjny na transmisję, akwizycję, przetwarzanie i interpretację danych geofizycznych oraz profesjonalną wizualizację wyników, zamontowane na komputerach dedykowanych do aparatur. Nowoczesna aparatura wraz z zakupionymi wcześniej i nadal funkcjonującymi urządzeniami pozwala na podejmowanie aktualnych problemów geofizycznych.